Áp suất là gì? các loại áp suất và ứng dụng của áp suất

Áp suất là một khái niệm vô cùng quen thuộc trong đời sống. Tuy nhiên, chúng ta thường chỉ biết các ứng dụng mà không nắm được bản chất của nó. Bài viết dưới đây là để dành cho những ai muốn thực sự hiểu rõ khái niệm áp suất là gì và các loại áp suất với ứng dụng phổ biến hiện nay.

Áp suất là gì?

Hiện nay áp suất là đơn vị đo rất phổ biến và được ứng dụng nhiều trong cuộc sống, và có mối quan hệ mật thiết với các đại lượng đo lường đại lượng khác. Vậy các loại áp suất là gì?

Áp suất là một đại lượng vật lý, được định nghĩa là lực trên một đơn vị diện tích tác dụng theo chiều vuông góc với bề mặt của vật thể. Áp suất thường được viết tắt là “p” (tiếng Anh là Pressure).

a, Áp suất chất lỏng là gì?

Theo định nghĩa, áp suất chất lỏng là áp lực tác động lên một diện tích tại một điểm trong chất lỏng hoặc không khí. Áp suất chất lỏng chính là lực đẩy của chất lỏng (ví dụ: nước, dầu…) truyền trong các đường ống. Lực đẩy càng nhanh thì áp suất càng mạnh; lực đẩy càng chậm thì áp suất càng thấp. Áp suất của chất lỏng và chất khí là giống nhau, tác động lên vật theo mọi phương là như nhau.

b, Áp suất chất rắn là gì?

Áp suất chất rắn là áp lực tác dụng lên một đơn vị diện tích xác định. Áp lực này chỉ gây ra lực tác động lên vật ở bề mặt tiếp xúc.

Ý nghĩa của các loại áp suất

Áp suất có vai trò vô cùng to lớn trong cuộc sống hiện nay. Chúng ta có thể thấy, trong quá trình vận hành, do có sự chênh lệch các loại áp suất giữa phía dưới và phía trên của cánh máy bay. Khi đó lực nâng sẽ được tạo ra lực để nâng máy bay.

Áp suất trong các bình nén khí sẽ giúp nén lượng khí lại để phục vụ cho quá trình vận hành của các thiết bị trong nhiều lĩnh vực như sửa chữa xe, máy bơm rửa xe, máy nén khí chế biến thực phẩm, y tế,…

Trong lĩnh vực sinh học, áp suất cũng có ý nghĩa vô cùng lớn. Nhờ có áp suất mà rễ cây có thể vận chuyển được nước lên tận trên ngọn cây. Cũng nhờ áp suất mà tránh được việc teo hồng cầu khi sử dụng những dung dịch đẳng trương,…

Ngoài ra để có thể xác định được tải ròng trên bức tường ống, áp suất động thì chúng ta cần đo được áp suất. Bên cạnh đó, để đo được tốc độ bay cũng như tốc độ của dòng chảy thì chúng ta cũng không thể thiếu được áp suất.

Tuy nhiên, việc áp suất lớn sinh ra từ các vụ nổ sẽ tác dụng lực mạnh lên mọi vật xung quanh khiến hủy hoại môi trường sinh thái cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe con người.

Các loại áp suất

Thông thường, chúng ta chỉ cần quan tâm đến áp suất tương đối, áp suất tuyệt đối, chênh lệch áp suất là gì?

a, Áp suất tương đối

Áp suất tương đối là áp suất gây ra chỉ do trọng lượng của cột chất lỏng. Áp suất tương đối bằng áp suất tuyệt đối trừ đi áp suất khí quyển. Nếu áp suất tuyệt đối nhỏ hơn các loại áp suất khí quyển thì bằng áp suất chân không.

b, Áp suất tuyệt đối

Áp suất tuyệt đối là tổng áp suất gây ra bởi.cả khí quyển và cột chất lỏng tác dụng lên điểm trong lòng chất lỏng. Nghĩa là, áp suất tuyệt đối bằng áp suất tương đối cộng áp suất khí quyển.

c, Chênh lệch áp suất

Chênh lệch áp suất là sự khác biệt áp suất giữa hai điểm bất kỳ. Người ta thường so sánh áp suất giữa hai điểm để đưa ra quyết định chính xác nhất trong một vấn đề nào đó.

Ví dụ, bác sĩ thường đo sự chênh lệch huyết áp tâm thu.và tâm thất, nhờ đó tính ra sự chênh lệch giữa huyết áp tối đa và tối thiểu. Kết quả này giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh tim mạch chính xác hơn.

Ứng dụng của các loại áp suất là gì?

Nguyên lý của áp suất giúp con người tạo ra các thiết bị, máy móc phục vụ trong các lĩnh vực như: y tế, sức khỏe, công nghiệp…

Phong vũ biểu

Phong vũ biểu là thiết bị dùng để đo áp suất khí quyển, khi ở trên cao áp suất khí quyển thấp làm nước tăng và ngược lại. Nó có thể đo được áp suất khí quyển bằng cách dùng nước, khí hoặc thủy ngân. Thiết bị này cũng được ứng dụng trong việc dự báo thời tiết ngắn hạn, tìm ra các rãnh, vùng áp cao…

Máy đo huyết áp

Máy đo huyết áp là thiết bị y tế thông dụng không chỉ tại các cơ sở y tế mà còn dễ dàng sử dụng tại nhà.

• Nguyên lý hoạt động như sau:

Túi hơi quấn chặt tại vị trí bắp tay hoặc cổ tay của người bệnh. Sau đó, bắt đầu bơm phồng hơi lên, vòng bít sẽ ngày càng siết chặt. Tiếp tục cho đến khi đạt đến áp lực có thể cản trở dòng máu ở động mạch đi qua cánh tay. Máy đo huyết áp tiếp tục xả áp lực. trong túi hơi và trên động mạch giảm dần kéo theo áp lực cũng giảm. Lúc này, chúng ta sẽ nhận được kết quả các. chỉ số huyết áp tối đa, huyết áp tối thiểu và nhịp tim.

Đồng hồ và cảm biến đo áp suất

Đồng hồ đo áp suất là một thiết bị chuyên dụng để đo áp suất của chất lỏng (nước), khí nén (gas), hơi…

• Nguyên lý hoạt động:

Khi một chất đi vào trong ống chứa áp suất sẽ sinh ra lực tác động lên thành ống. Khi đó, lớp màng của ống bị co dãn sẽ tác động làm quay bánh răng. Sau đó, kim đồng hồ di chuyển trên thang dải đo. Nhờ đó chúng ta đọc được áp suất cần đo.

Nếu áp suất của chất đó không đủ để làm giãn nở lớp màng của ống chứa thì kim đồng hồ sẽ chỉ về vạch số 0 do lò xo đàn hồi.

Cảm biến đo áp suất

Cảm biến áp suất là thiết bị điện tử có tác dụng chuyển đổi tín hiệu các loại áp suất sang tín hiệu điện, thường dùng để đo áp suất hoặc các ứng dụng liên quan đến áp suất. Ví dụ, đo áp suất ở các vị trí khó quan sát, hoặc đo trường hợp cần suất tín hiệu để điều khiển áp suất.

• Nguyên lý hoạt động

Nguồn tác động (như: nguồn áp suất, nguồn nhiệt, nguồn cần đo của cảm biến loại đó).tác dụng lên cảm biến. Cảm biến đưa giá trị về vi xử lý tín hiệu, sau đó phát tín hiệu ra.

Nồi áp suất

Nồi áp suất là một dụng cụ nhà bếp rất phổ biến nhờ khả năng nấu chín thức ăn bằng nước ở áp suất cao.

• Nguyên lý hoạt động:

Trong quá trình nấu ăn, nồi được vặn nắp kín nhằm giữ cho hơi nước không bị thoát ra ở một áp suất nhất định. Lúc này trong nồi có thể đạt hơi bão hòa và nước sôi ở nhiệt độ cao hơn 100 độ C. Khi đó, nước sẽ thẩm thấu vào thức ăn nhanh hơn, đồ ăn nhanh mềm và chín. Nồi áp suất giúp tiết kiệm thời gian nấu nướng và năng lượng, đặc biệt tiện lợi và an toàn nữa..

Áp suất thật dễ hiểu và các ứng dụng trong cuộc sống của nó cũng thật dễ nhớ đúng không các bạn? Hy vọng khi đọc xong bài viết này, bạn đã hiểu rõ các loại áp suất và có thể ứng dụng vào trong công việc và đời sống nhé!

Tìm kiếm có liên quan:

• Công thức tính áp suất
• Công thức tính áp suất khí
• Công thức tính áp lực
• Công thức tính áp suất chất lỏng

Nội dung liên quan: